RINGTU NUNKAWNG PART-6
▣▣▣▣▣†▣▣▣▣▣
A hmasa a ka han sawilan duh chu hei hi a ni,ringtu nunah hian daipelh chang nei thei kan lo ni reng mai a,chuvang chuan chak reng tur a inngaih hi thil theihloh tawp a lo ni e.phur chang leh chak chang nei,peih châng nei leh peihloh leh phûr em em lemloh châng nei vek thei kan ni tih hi han sawilan hmasak ka duh a,kalsual châng leh daipelh(tihsual) châng nei thei vek kan ni tih leh tidik reng thei leh kaldik reng thei kan ni renglo.a chângin Thlarau pawlna sang tak kan chan laiin,a chângin hniam tak a kan tlâk leh hun te a lothleng a ni.kan sân viau lai leh Pathian Thu ringawt kan buaipui lai kha kan chaklai leh kan țhatlai ni a kan ngaih leh ti ve thei ni a kan inngaih lai te,Pathian hnaih riau a kan inhriatlai te a ni bawk.chuan chapona tlâng sang tak ah kan lo ding hma duh viau a,chaklo deuh te dâwmkângtu nih aiin an tihsual leh daipelh na ah kan hmusit duh viau a,kan chirh theh a,dâwmkãngtu nih aiin,kan sawisel zui a,an famkimlohna leh chaklohna kha kan sawiselsak a,an tihsual kan hmuh in sawiselna leh hmuhsitna in kan lo khat thuai a,anni ang tho kan ni tih hi kan inhre duhlova,kan hawisân khum ta mai a,i chakna chhan chu chaklote tan a țanpuitu ni tur leh chhawmdâwltu ni turin a ni.sang tak ah i chhawk hmawk palh ang e.i tihsual kha tilo mai la,tlânchhuah tum la, tilo la,hawisan hmak la Lalpan a ngaidam mai ang che kan inti châmchi a,hei hi dik viau ang a lang,dik em em silo a ni.an chakloh hun ah an lam hawi a, an lo chak theih nan a țawngțaisak aiin keimahni indahsâng chungin kan hmuhniam a,kan kalpel a, entleu chungin kan tlânchhiatsan ta țhin a ni.i tihloh tur i ti a,Lalpan i nun chapo kha a ten em em a,nakin ah anni ang dinhmun a rãwthniam in i la awm ve thuai mai ang.i chak a i inngaihlai kha Thlarau pâwlna sang tak i chanlai a ni a,Lalpa Thu chauh i nunah a lang in i tuipui thei ta mai chauh a ni.
Awle,kan Thu tum ah han lût dâwn teh ang aw.chu veng pakhat a in pakhat ah chuan chhungkaw pakhat hi an awm a,chu mite chhungkua chu Pathian ngaihsak mi tak,ringtu țha tak kan tih ang hi an ni a, an tlangvalpa chu rawngbawlna a lokal tawh leh inhmang tak țhin a ni a,a hun kal ta ah chuan mite pawh Lalpa hnena lo hruaithleng ve tawhtu a ni. Chu in ah chuan kan han lut a, chu tlangvalpa nen chuan kan inkâwm ta a ni.a chanchin chu tihian duhthaw tak leh sawichhuah nuam titak in mi han hrilh melh melh ta a,mi hrilh lai chuan ka hnuk a ti ulh hial mai a ni.a hun kal ta chanchin ah chuan rawngbawlna a theihtâwp a a lo inhman tawhzia leh a tun hun inthlauh si zia te,a nun sual a lokhat leh ta,sual in a diriam a, Lalpa tih nge,sual tih nge,ama duhthu erawh ka sawi theih a nilo.ka hre miaulo tlat.Lalpan a kawng thu atana a loruatlâwk reng a nih palh chuan ka sawi dan tur,ama thu a sual a tlu ka tih kha a dik hauh dawnlo a ni. LALPAN engkim a hre tlat a ni. Lalpa kutah ka dah a ni.a nun kha ka sawisak theilo tlat. Engkim hretu ka nilo a ni. Chuan tihian mi han hrilh ta zel a,ka hun kal ta kha ka ngai țhin a,keimah a talchhuah duh mahila,ka theihna in a tlin hauhlo,ka ngamloh leh choloh in mi diriam tlat si a,ka thin hi a rim hle a,min diriamtu sual chu hmuh theih a han beih vak mai ka nâp a,ka hneh dawnloh chhiava zia pawh ka hria.ka tum in talchhuah ka tum vawi tam a,ka hlawhchham zel si.ka mang a ang tak meuh meuh a ni.keimah tak chuan Lalpa lam chu ka duh ber a ni a,ka theihna in a tlin hauh silo a ni. Chutia ka hun kal ta a rawngbawl a ka inhman vanglai chuan min fakdertu hi ka ngah ve țhin khawp a,min hmu țhatu lah an tam ve e.mahsela,ka hun lokal zel ah peihlohna leh inthlahdahna a lothleng a,ka tihrâm hrâm zel na a,ka chakna leh theihna in a tlinloh hun a lothleng a,ka tlûk hun a lothleng ta nge nge a ni,chutia ka han tluchhe ta chiah chu Lalpa lamah ka khua hi a har em em mai a,ka lung a leng veng veng mai a,tihreh tumin ruihhlo lamah kan tlân a,chu khawharna chu mipat hmeichhiatna lamah te tihreh theih inbeiseiru tak chung chuan intihhlim ka tum a, nawmsakna lam,khawvel lamah ka han tlân a,ka nunruak chu a hma aimah in a ruak zual deuh deuh mai ta a,reilote chu ka nun a nuam ve
na in a lo rei hnu chuan a aia khawharna hlir in ka lokhat leh zel si a,puitu ka ngai a,tumah an awm silo, a hma a ka lanțhatlai, Lalpan hmunsang tak a min vawrhchhoh lai a min fakder vetute khan ka han tlâkchhiat hnu chuan min kalsan in,min rauhsan ta vek emaw tih tur hi a ni.a reh hian a reh tlawk tlawk mai a ni.Lalpa ka au țhin,chhângtu awmlo ang hial hian a reh tlawk tlawk mai a, thlaler ramro ah ka lokal reng mai tih reng ka hrelo.a ro hian ka ro hle a,ka tuihnâng thei hauhlo. Ka țawngțai lah a ro hulh vek mai a ni.ka kawng thlan nge,ka kalna tur dik tak ka zawh zel zawk tih pawh ka hrethiam theilo.ka mang hi a ang hle mai a ni tiin a sawi a,keichuan ngun takin ka lo ngaithla a,engtia han tih tur nge ka hre theilo,thu han hrilh chiam chiam lah a sâwt ber kher ang em ka inngaihtuah buai hle a,a tâwpah chuan tirawh,i țawngțai dun tawp teh ang aw.kei hian ka chhandam theilo che a,Lalpa chhandamna chu nghak tawp la,i awm ang ang khan Lalpa chhandamna chu nghak tawp mai rawh,i chaklohzia leh i theihlohzia te,engmah inihlohzia leh Lalpa chauh i ngaihzia leh i nun engkim kha tuma hriatloh in Lalpa hnenah hrilh rawh.a hun chu ka sawi thei lova,hmanhmawh suh la,Lalpa thiltih i chunga lothleng tur chu nghak fan fan ringawt mai rawh.a hun a tih ah Lalpan a khaichhuak leh ngei ngei ang che tiin ka kalsan ta a ni.kan țawngțai dun chu nuam kan ti dun hle a,Lalpa auhna tak tak kha kan neidun hle in ka hria.Lalpan a la chhanchhuak leh ngei ang tih ka rinpui a,ka ringhlel lemlo. LALPA THU a dah chungin ka kalsan zui ta a,Lalpa a innghat tlat turin ka chah a,ka ngaihtuahzui em em ta lemlova,Lalpan a ngaihtuah mai ang ti rilru chungin ka thlah ta a ni.
He thu a ka han tarlan duh chu hei hi a ni.i chakna leh theihna in nge Lalpa i belh?Lalpa chakna ring mai ilo ni zawk le?
I theihna in i ngamloh sual leh a hnathawh hi i bei thei meuh ang maw?
Sang tak a mi chungtlâk hi a dik ber ang em?nge hniamte a dâwmkângtu ni tur ini?
Sengkhâwmtu nge inih?tidarhtu?mi tan i thawk nge?nangmah intilansarh i tum zawk le?
Lalpan chaklohna te hi Ama lova eng kan nihlohzia tarlan nan kan hma ah a lo ruatlâwk zawk em? Tlûkna hi awm lo tur emni?i tlûkna hi i daipelh palh nge?Lalpan i kawng tur a a thlansak che?i kawnglovah i kalin,i pêngbo nge?Lalpa a nunthar nei leh tur a tawrhna ruamah a awmtir zawk che?Lalpa puihna chauh ngai,engmah titheilo i lo nihzia leh Lalpa engkim Titheia thachakna rinchhan mai i lo nihzia i hriat nan zirtirna i hmachhawn zawk emni ang le?
A tâwpber atan chuan hei hi ka han sawi ang e.rinna kawng a țhanglian zel tur leh hriatfiahna tam tak nei turin nun zirtir in i awm fova, tlûk leh din,chak leh chauh fâwm in i kawng i zawh a ni mai emni ang le tih leh kan nun hi Lalpa Thu a ni a,Lalpa min kaihhruaina dan ang ang kha i nun hman dan tur chu a lo ni thei ngei ang tih hi.
Hei hi hre reng ang che.ringtu nunkawng a i kal zelna ah hian thil chi hrang leh mak tak tak paltlang tur i nei reng fova,chumi i kawng a huai tak a i kal zelna,Lalpa ring chunga paltlang ngai te huai taka i paltlangna kha hriatfiahna tak zawk a ni a,practical an ti a,heng a zir a zir thiamna hmang a hriatthiamna hi theory chu a ni a,a zir a zir thiamna kha a tak a nihloh avang leh tak nei anihloh avang khan malsawm tlak thunung a ni theilo.a thu a hriat chu a tak a dai chiah khan a lo fiah zel mai ta a ni.
Thu a hriat kha a tak nei ngei a i paltlang hma chuan fiah takin i hrechuanglovang. USA khu thu in i hria a,internet lamah leh media ațangin awmhmunah i hmu a, i hre ve hle a,a hmuna awm ang maiin i sawi zal zal thei a ni.a hmuna awm a a tak a hmu leh hria,kal tawh ini hauhlo.khatiang hriatna ang kha a nghet em em lemlo.a bo duh.by heart system ang chauh a ni e.a tak a i hmuh leh kal leh hriat ngei,a tak(practical)a i tawnhriatna kha a nghet in a fiah a ni.
Rinna a puitlin lam pan zelna kawng hi a thui hle a,i zawhna kawngah i hun hman pawh hun duh rei ve tak a ni tih erawh hailo la,i theihchhun Lalpa auh zel leh a Thu chhiar te hlamchhiah suh.a bak zawng chu Lalpa kut ah nghat tawp la,i nihlawh zel dawn zunia.Lalpan hun a tihleh i hun tih kha a inanglo hle ang tih hi hre tel bawk la,nghâk hram la,phunnawi lovang che.
LALPAN MALSAWM CHE IN,THATNA TINRENG IN VUR ZEL CHE RAWH SE.AMEN
